Lizan Freijsen

Dag Lizan,
We zullen je glimlach missen. 

Lizan, het was altijd leuk om je weer te zien. Verdrietig dat die momenten van elkaar spontaan tegen komen er niet meer zullen zijn. Ik draag fijne herinneringen aan je met me mee. 

Lieve, lieve Lizan, pas afgelopen donderdag las ik dat je een week eerder op woensdag zo ellendig ten val bent gekomen 😢.

Ik mis al direct jouw stralende kunstzinnigheid en je zachtmoedige wijsheid. Hierin sta ik niet alleen, getuige de vele honderden mensen die de herdenkingsbijeenkomst van afgelopen zaterdag bezochten.

Zolang ik zelf nog mag bestaan zal ik mijn herinneringen aan jouw warme persoonlijkheid diep in mijn hart bewaren ❤️. 

Lizan Freisen zag schoonheid in de vergankelijkheid, en wist dit op een originele wijze tot kunst te verheffen. Heel erg verdrietig dat ze niet meer onder ons is. 

Lieve Gaia en vrienden van Lizan, een gouden glimlach en ook zo’n hart…
Op een ochtend kwam ze mij zelf haar Zweedse bankje brengen. Alles was makkelijk en leek mogelijk. Maar blijven leven na zo’n val blijkt onmogelijk en afscheid nemen van haar is niet makkelijk. Het bankje is nu een monument geworden, waarop ik haar blijf herdenken. ‘Dag, lief mens’ , her-denk ik dan. 

Lieve Lizan, net veilig geland na 14 uur vliegen zette ik mijn mobiel weer aan. Beetje vluchtig nam ik wat Facebook berichtjes door en zag erg leuke foto's van jou voorbij komen, las het onderschrift en bleef steken bij 'is niet meer', en dacht hoezo 'is niet meer'... Later struinde ik door mijn foto's door de jaren op zoek naar jou. Ik vond er eentje waarop jij bezig was met de installatie van 'Maria Vlek' bij voorheen PHK18. Ik ben er altijd van uitgegaan dat deze titel de sacrale vorm en uitstraling van dit kleed benadrukte. Net dacht ik laat ik 'Maria Vlek' eens opzoeken want het is hoe dan ook een intrigerende titel, toen bleek dat het ook een donkere vlek op de maan betekent, ontstaan door meteoriet inslagen en die ook feilloos in jouw organisch repertoire thuis zouden kunnen horen. Het sacrale, het donkere, het dubbelzinnige, het niet eenduidige, het tekent jou en je werk. Jij bent nu daar en bestudeert de Maria vlekken van dichtbij. Ga je missen lieve Lizan, Marleen 

Lieve Lizan,

Ik kende jou sinds 1980 van de leuke feesten op de Academie! Karin, toen al mijn vrouw, was ook één van de kunstenaars in wording van jullie generatie. Jij was leuk, vrolijk, ondernemend, jong. Als de jaren voorbij gingen kwamen we elkaar vaak tegen op de Academie, op Art Rotterdam (Object), soms op kunstevenementen of openingen.
Art Rotterdam, 2 februari, rond 13:00 uur ’s middags:
Ik ga even naar buiten om te pauzeren. Bij de uitgang voel ik een klopje op mijn schouder. Ik draai me om:
- Hey Lizan! Leuk je te zien.
- Ik herkende je direct – zei jij.
- En, hoe gaat het? Druk?
Zucht…
- Ik wacht op studenten – zei Lizan.
Wij kletsen een paar minuten door, een paar studenten komen aan, wij zeggen gedag. Voor de laatste keer. Achteraf, in mijn bijgeloof, voelde dat alsof je zo afscheid van me nam, een eeuwig vaarwel.
Met ongeloof, verdriet, onbegrip, nog zittend aan tafel na het eten, hoorde ik 15 februari het onacceptabele nieuws.
Ik neem geen afscheid van je, jij gaat bij mij nooit meer weg!
Voor al je geliefden wens ik enorm veel sterkte en berusting in de verwerking van deze irreële werkelijkheid.
Dag Lizan! Augusto 

Het leven geeft, en ontneemt ons, de mooisten.

De mooiste. Zo zag ik, als een vroegere collega van Lizan, haar altijd. Haar brede glimlach, haar prettige stem, en het feit dat zelfs vele jaren later, als ik weer eens een tentoonstelling van haar bezocht of zoals afgelopen herfst, haar studio als eerste op de Open Ateliers route plande en zij mij even vertrouwd weer begroette, lieten het niet anders toe. Zo moet iedereen haar hebben gezien, als de mooiste.

Heel eventjes, ver in het verleden, was ik stiekempjes ook een beetje verliefd op haar. Maar op de herdenkingsmiddag in haar eer, afgelopen zondag, keek ik om me heen en realiseerde: dat waren we allemaal, nu, eens, of altijd, op de allermooiste, Lizan. 

Lieve Lizan,

Ik ben heel blij dat jij deel mocht uitmaken van mijn leven. Al tijdens mijn tijd aan de WdKA heb ik veel aan jou gehad. Jij had een ruime blik op zaken en fijn gevoel voor mensen en wat ze voor hun ontwikkeling nodig hadden. Ik keek altijd uit naar onze gesprekken, altijd benieuwd naar wat voor nieuwe invalshoeken of inzichten ze mij zouden brengen.

We hebben ook veel mailtjes uitgewisseld. Naar mijn mails heb je tijdens mijn academietijd vaak gerefereerd. Wat ben ik blij dat ik deze emails nog heb, en dat als ik ze terug lees, je voor mij weer opleeft, ik hoor je dan antwoorden.

Ook na de academie bleef je betrokken en hielden we contact, sommige periodes wat meer dan andere. Toen je Roman en mij vroeg of we werken wilden cureren in de Aanschouw, kwam je, als je kon, bij elke presentatie langs en gaf je ons raad over het cureren, maar altijd liet je alle besluiten volledig aan ons. Later dat jaar regelde je voor ons afstudeerjaar dat we in het Hilton Art Lab konden exposeren.

Een jaar later, toen ik langskwam bij jouw atelier, vroeg je mij en Roman of we een performance konden doen bij de finissage van je tentoonstelling met Marie Claire. Hoewel qua medium onze werken verschillen, waren zowel onze performances als jouw kleden een uitnodiging tot interactie en contact. Ik heb de performance toen ook met jou uitgevoerd, voor jouw werk. Deze performance is gefilmd door Marie Claire en staat nog steeds op mijn bureaublad. Als ik nu terug kijk naar de beelden, zie ik hoe open jij bent naar mij toe, en hoe uitnodigend, maar voorzichtig ik ben richting jou.

En zo voelde ons contact ook voor mij, open naar elkaar en voorzichtig. Als ik langskwam bij een tentoonstelling die je had of bij jouw atelier tijdens GRAW en jij bedankte me voor mijn komst of vond het leuk dat ik er was, zei ik: ''Natuurlijk kom ik. Je bent zo betrokken, ik wil dat ook terug kunnen doen.'' Ik zag je breed lachen toen ik dat zei. Je was ook altijd heel benieuwd naar mijn mening over hoe werken in een tentoonstelling geëxposeerd waren. Hier spraken we dan over.

De laatste keer zagen we elkaar deze herfst, bij de presentaties in Garage. We hadden een praatje voordat je vetrok. Toen je wegging zei ik nog overtuigend tegen je - We zien elkaar nog.

Lieve Lizan, we zien elkaar nog 

Lieve Lizan,
Je hebt me zo geholpen op de WdKA. Je straalde (/straalt?) naar iedereen zo veel vertrouwen en liefde uit. Het leek of jij al zag wat iemand kon, voordat iemand het had gedaan. Je leek ook overal een lichtpuntje in te vinden. 

Lizan will be missed.From Henk-I have known her a long time and saw her as a mentor and a role model.She was one of the first people to fuel and inspire mu love for art. From Margo- while ive known Lizan for a short period of time I found her to be the kindest person I have met.
You will be missed. 

dank en herinnering /verbijstering/ verweven eeuwig leven 


Ik ging geregeld bij Lizan langs.

Had een atelier vlak bij mijn huis in Kralingen.


Zij kon als geen ander natuur en verwondering op een heel speciale wijze weergeven.

Een andere wereld naar binnen toveren. 

Zo iemand die zo levenslustig, hartelijk en creatief was dat je nooit op de gedachte kwam dat ze er wel eens niet meer kon zijn.

Maar ook geëngageerd.

De voorlaatste keer lagen de boeken "Nu het nog kan" van XR, naast het boek "Verweven Leven" over Schimmels van Merlin Sheldrake ...


Op Valentijnsdag een fietsongeluk.

Donderdag overleden.

Verbijstering.

R'dam wordt te druk. 


Zondag een herdenking in het Oude Haka verzamelgebouw, waar ik ooit als kind nog gebiologeerd en ietwat angstig naar de eeuwig ronddraaiende paternosterliften keek. 

Mijn geliefde grootvader was toen directeur COOP Nederland en had het Haka verzamelgebouw laten neerzetten, is nu her bestemd tot iconisch design onderkomen.


Verweven eeuwig leven.

Lizan weefde vele draden tot schitterende kunstwerken.

Ze had het vermogen verworven om eeuwig leven vorm te kunnen geven. 

Op zo'n manier dat je een geheel ander perspectief werd geboden.

De grote schoonheid van het tot dan ongeziene een-voudige.

De verwondering, verbondenheid, verworteling,- het werd daar opeens zichtbaar.

Lizan is niet meer, maar door haar en haar kunst zijn we eeuwig verbonden. 


In onthutsing, dank en herinnering,


Eric M Stols

Kralingen/ Oisterwijk.  

Lieve Lizan, lief mens. Je hebt veel voor mij betekend tijdens mijn studie aan de WDKA. Je had oog voor de stillere mensen en was altijd ontzettend liefdevol. Daar neem ik graag een voorbeeld aan. Prachtig mens en een geweldige kunstenares, een groot gemis voor de wereld. 

Lieve Lizan,
Het was zo troostrijk en goed te weten dat jij onder ons was, met een harde onverwachte schok is daar nu een einde aan gekomen…
In je unieke, prachtige kunstwerken laat je een schitterend spoor na. Je was een mooi mens, wat een gemis.
Condoleances en heel veel sterkte voor alle naasten. 

Dag lieve lizan, stadgenoot, moeder van Gaia, kunstenaar, liefdevol mens en een spiegel voor mijn ziel. Jouw tafelkleed uit Museum van Loon is een diep gekoesterd herinnering van een dierbare. 

Lizan, wat een verdrietig bericht.

Tijdens de academie was jij er als mentor altijd voor iedereen en ook voor mij. Een luisterend oor of juist een paar lieve woorden waardoor ik het alles weer even anders bekeek of tot nieuwe inzichten kwam.

Na de academie heb ik je werk altijd gevolgd en enorm bewonderd.

Heel veel sterkte aan de familie en vrienden van Lizan, en aan iedereen die haar nu moet missen. 

Lizan, ik ga je missen. Maar weet:

Geen enkel schilderij is af,
zei zekere schilder;
het kan eindeloos worden voortgezet,
eerst voorbij een ander schilderij

dat, gemaakt uitgaande van die vorm,
op het doek een verborgen deur heeft
die uitkomt op een gang
die leidt naar een andere deur en nog vele andere.

Poëzie van: João Cabral de Melo Neto 

Ach Lizan...
In jouw Amsterdamse jaren de hartelijke voorzitter van HTV De IJsberg. Lang geleden, maar niet vergeten.
Heel veel sterkte voor Joa, Hans, familie en vrienden. 

Midden jaren 90 leerde ik je kennen. Bij iedere ontmoeting daarna was je vol enthousiasme en warme betrokkenheid. Lieve Lizan, ik zal je missen. 

In 2009 nam jij deel aan de tentoonstelling Friendly Fire, die ik o.a. organiseerde in het oude Fotomuseum in de Witte de Withstraat. Ik geloof dat jij met deze bijzondere titel kwam voor deze tentoonstelling. En wat doet het me ongelofelijk veel pijn te moeten vaststellen dat deze titel opeens helemaal op jou van toepassing is: Friendly, dat was jouw aard, altijd. Voor iedereen. Fire, je passie voor je werk. En...het kan niet erger, in de letterlijke betekenis van het woord; het Friendly Fire, het noodlottig ongeluk dat letterlijk een einde bracht aan je leven. Ik kan het niet bevatten, maar het leven is soms bruut. Heel veel sterkte voor je naasten en geliefden